Kiedy należy wyksięgować z ksiąg rachunkowych przedawnione należności publicznoprawne? Jaką przyjąć podstawę prawną? Czy kierownik państwowej jednostki budżetowej może, czy też musi podjąć taką decyzję?

W świetle art. 67 ustawy o finansach publicznych do spraw, które dotyczą należności publicznoprawnych, lecz nie zostały uregulowane w tej ustawie, stosuje się przepisy działu III ustawy Ordynacja podatkowa (dalej: op). Zgodnie z art. 70 § 1 op zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym minął termin płatności. Przedawnieniu nie ulega zobowiązanie objęte hipoteką lub zastawem skarbowym, jednak po upływie terminu przedawnienia może być ono egzekwowane tylko z przedmiotu hipoteki lub zastawu.

Upływ terminu przedawnienia sprawia, że zobowiązanie z tytułu nieuiszczonej należności publicznoprawnej wygasa (art. 59 op), i to łącznie z odsetkami za zwłokę. Skutek ten powstaje z mocy prawa i musi być uwzględniony z urzędu. Wygaśnięcie zobowiązania oznacza, że przypisane wcześniej należności przestają spełniać definicję aktywów określoną w art. 3 ust. 1 pkt 12 uor. W związku z tym jednostka powinna wyksięgować te należności przez zmniejszenie dokonanych odpisów aktualizujących, a jeśli nie utworzono odpisów – przez zaliczenie kwoty należności odpowiednio do pozostałych kosztów operacyjnych lub kosztów finansowych. Decyzję w tej sprawie powinien podjąć – na podstawie umotywowanego wniosku w tym zakresie – kierownik jednostki jako osoba odpowiedzialna za wykonywanie obowiązków z obszaru rachunkowości (w tym nadzoru) określonych uor