Osoba fizyczna uszkodziła mienie samorządowej jednostki budżetowej. Sprawa została zgłoszona na policję i w efekcie jednostka otrzymała wyrok sądowy, na podstawie którego sąd nałożył na sprawcę obowiązek naprawienia wyrządzonej szkody w określonej kwocie. Sprawca nie wpłacił jednak tej kwoty na konto jednostki. Poinformowała ona o tym sąd, zaznaczając jednocześnie, że nie będzie prowadziła postępowania egzekucyjnego, ponieważ uzyskała odszkodowanie od ubezpieczyciela, któremu przysługuje z tego tytułu roszczenie regresowe wobec sprawcy. Jak zaksięgować to zdarzenie w jednostce?
Na pytania odpowiada Elżbieta Gaździk – specjalistka z zakresu rachunkowości budżetowej z wieloletnim doświadczeniem w pracy głównej księgowej jsfp.
Z art. 828 § 1 kodeksu cywilnego wynika, że jeśli nie umówiono się inaczej, to z dniem zapłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela roszczenie ubezpieczającego przeciwko osobie trzeciej odpowiedzialnej za szkodę – do wysokości zapłaconego odszkodowania – przechodzi z mocy prawa na ubezpieczyciela. W przypadku gdy zakład ubezpieczeniowy pokrył tylko część szkody, ubezpieczającemu przysługuje w odniesieniu do pozostałej części pierwszeństwo zaspokojenia przed roszczeniem ubezpieczyciela.
To oznacza, że ubezpieczyciel – w dniu, w którym wypłacił samorządowej jednostce budżetowej odszkodowanie za zniszczone mienie – ma prawo domagać się zwrotu tej kwoty od osoby trzeciej, która wyrządziła szkodę. Wstępuje zatem w prawa przysługujące osobie poszkodowanej (w tym przypadku samorządowej jednostce budżetowej).
Ewidencja zdarzeń opisanych w pytaniu musi uwzględniać przedstawione przepisy dotyczące roszczenia regresowego oraz zasady ujmowania zdarzeń w księgach rachunkowych jednostek budżetowych określone w rozporządzeniu w sprawie rachunkowości budżetowej. Jednostka powinna więc wprowadzić w swojej ewidencji następujące zapisy księgowe:
- Odszkodowanie zasądzone wyrokiem sądu na rzecz samorządowej jednostki budżetowej od osoby X:
- Wn 221 „Należności z tytułu dochodów budżetowych” (analityka: kontrahent X);
- Ma 760 „Pozostałe przychody operacyjne”.
- Wpływ odszkodowania od ubezpieczyciela, któremu przysługuje roszczenie regresowe:
- Wn 130 „Rachunek bieżący jednostki” (analityka: § 095);
- Ma 221 „Należności z tytułu dochodów budżetowych” (analityka: kontrahent-ubezpieczyciel).
- Rozliczenie roszczenia regresowego do wysokości wypłaconego odszkodowania (wstąpienie ubezpieczyciela w prawa samorządowej jednostki budżetowej):
- Wn 221 „Należności z tytułu dochodów budżetowych” (analityka: kontrahent-ubezpieczyciel);
- Ma 221 „Należności z tytułu dochodów budżetowych” (analityka: kontrahent X).