W ewidencji jednostki pomocy społecznej figuruje samochód służbowy. Obecnie jednostka planuje zakup przyczepki. Czy planowany zakup może być sfinansowany w ramach wydatków bieżących – z § 421?

W myśl art. 2 pkt 50 ustawy Prawo o ruchu drogowym przyczepa jest pojazdem bez silnika, przystosowanym do łączenia go z innym pojazdem. Zgodnie z prawem bilansowym może być zaliczona do środków trwałych, o ile spełnia jego definicję zawartą w art. 3 ust. 1 pkt 15 uor (jeśli przewidywany okres ekonomicznej użyteczności przyczepy jest dłuższy niż rok oraz jest ona kompletna, zdatna do użytku i przeznaczona na potrzeby jednostki). Może też być zaliczona do pozostałych środków trwałych, umarzanych jednorazowo ze względu na ich wartość. Wynika to z § 7 ust. 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 13 września 2017 r. w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.

W przywołanym przepisie rozporządzenia postanowiono, że jednostki „mogą” zdecydować się na jednorazowe umorzenie określonych środków trwałych, co oznacza, że mają w tym zakresie prawo wyboru. W konsekwencji dana jednostka może zdecydować o:

1. stosowaniu tego rozwiązania do:
   • wszystkich kategorii środków trwałych określonych w § 7 ust. 2 rozporządzenia;
   • tylko niektórych kategorii środków trwałych wyspecyfikowanych w tym przepisie;
   • tylko środków trwałych o niskiej wartości początkowej lub
2. zrezygnować ze stosowania uproszczeń w zakresie umarzania środków trwałych.

Z opisanych względów zasady klasyfikowania nabywanych składników majątku do poszczególnych kategorii, a także reguły amortyzowania czy umarzania środków trwałych powinny być opisane w polityce rachunkowości obowiązującej w danej jednostce.

Pojęcie wydatków bieżących i wydatków majątkowych pojawia się w ustawie o finansach publicznych oraz w wydanym na jej podstawie rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych. W załączniku nr 4 do tego rozporządzenia wskazano, że z wydatków na inwestycje (ujmowanych w paragrafach 605, 607, 611 i 613) zostały wyodrębnione zakupy inwestycyjne (klasyfikowane do paragrafów 606, 608, 612, 614). Zakupy te odnoszą się do środków trwałych niezaliczonych do pierwszego wyposażenia, których wartość początkowa jest wyższa od kwoty określonej w art. 16f ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (obecnie jest to kwota 10 000 zł), jeśli odpisy amortyzacyjne od tych środków trwałych nie są dokonywane jednorazowo lub jeśli w ogóle nie dokonuje się od nich odpisów amortyzacyjnych w przypadkach określonych w ustawie.

W sprawie definiowania pojęcia „wydatki inwestycyjne” wypowiedziało się dodatkowo Ministerstwo Finansów, stwierdzając, że:

(…) wspólny rdzeń regulacji ustawy o finansach publicznych przewiduje, że wydatki na cele inwestycyjne dotyczą przede wszystkim: inwestycji budowlanych (zakup, budowa, remont), ulepszenia środków trwałych, zakupu lub wytworzenia we własnym zakresie środków trwałych, z wyjątkiem tych, których wartość początkowa nie przekracza kwoty uprawniającej do dokonania jednorazowo odpisu amortyzacyjnego, określonej w art. 16f ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Uwzględniając przywołane regulacje oraz wyjaśnienia Ministerstwa Finansów należy wskazać, że źródłem finansowania zakupu przyczepy, o której mowa w pytaniu, będą środki ujęte w planie wydatków bieżących – w § 421 „Zakup materiałów i wyposażenia”.