Dodatek grzewczy dla podmiotów wrażliwych

Artykuł pochodzi z wydania: Październik 2022

Do 30 listopada br. niektóre podmioty zaliczane do sektora finansów publicznych mogą składać w gminach wnioski o wypłatę dodatku, który ma złagodzić negatywne skutki wzrostu kosztów ogrzewania. Co istotne, muszą samodzielnie obliczyć kwotę dodatku i wskazać ją we wniosku. Rolą organów gminy jest weryfikacja tych obliczeń i innych informacji podanych przez wnioskodawców.

Na podstawie ustawy z dnia 15 września 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw (dalej: usrnźc) wprowadzono dodatek, który ma rekompensować wzrost kosztów ogrzewania tzw. podmiotom wrażliwym, czyli jednostkom prowadzącym między innymi działalność z zakresu ochrony zdrowia, pomocy społecznej, oświaty, opieki nad dziećmi, kultury, pożarnictwa czy integracji społecznej. Do otrzymania dodatku są uprawnione jednostki:

1. które ponoszą koszty zakupu węgla kamiennego, brykietu lub peletu zawierających co najmniej 85% węgla kamiennego, peletu drzewnego albo innego rodzaju biomasy, gazu skroplonego LPG albo oleju opałowego, wykorzystywanych na cele ogrzewania, w związku z wykonywaniem przez te podmioty ich podstawowej działalności;
2. których główne źródło ciepła jest wpisane lub zgłoszone do centralnej ewidencji emisyjności budynków (CEEB), o której mowa w art. 27a ust. 1 ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków.

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie przedmiotowego i podmiotowego zakresu nowych przepisów, a także omówienie procesu realizacji zadania, które jest zadaniem zleconym samorządowi gminnemu.

Podmioty uprawnione do otrzymania dodatku

Szczegółowa lista podmiotów wrażliwych została określona w art. 4 ust. 1 pkt 4 usrnźc. Zgodnie z tą regulacją do otrzymania dodatku grzewczego są uprawnione:

1. podmioty udzielające świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych – w zakresie, w jakim zużywają ciepło na potrzeby udzielania tych świadczeń;
2. jednostki organizacyjne pomocy społecznej w rozumieniu art. 6 pkt 5 ustawy o pomocy społecznej – w zakresie, w jakim zużywają ciepło na potrzeby świadczenia pomocy społecznej;
3. noclegownie albo ogrzewalnie, o których mowa w art. 48a ust. 3 albo 4 ustawy o pomocy społecznej – w zakresie, w jakim zużywają ciepło na potrzeby podstawowej działalności;
4. jednostki organizacyjne wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej w rozumieniu art. 2 ust. 3 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej – w zakresie, w jakim zużywają ciepło na potrzeby podstawowej działalności;
5. podmioty systemu oświaty, o których mowa w art. 2 ustawy Prawo oświatowe – w zakresie, w jakim zużywają ciepło na potrzeby podstawowej działalności;
6. podmioty tworzące system szkolnictwa wyższego i nauki, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1–7 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce – w zakresie, w jakim zużywają ciepło na potrzeby podstawowej działalności;
7. podmioty prowadzące żłobek lub klub dziecięcy oraz dzienni opiekunowie, o których mowa w art. 2 ust. 1 ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 – w zakresie, w jakim zużywają ciepło na potrzeby podstawowej działalności;
8. kościoły lub inne związki wyznaniowe, o których mowa w art. 2 pkt 1 ustawy o gwarancjach wolności sumienia i wyznania – w zakresie, w jakim zużywają ciepło na potrzeby działalności niegospodarczej;
9. podmioty prowadzące działalność kulturalną w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej – w zakresie, w jakim zużywają ciepło na potrzeby tej działalności;
10. podmioty prowadzące działalność archiwalną, o której mowa w art. 22 ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach – w zakresie, w jakim zużywają ciepło na potrzeby tej działalności;
11. ochotnicze straże pożarne w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o ochotniczych strażach pożarnych – w zakresie, w jakim zużywają ciepło na potrzeby realizacji zadań określonych w tej ustawie;
12. placówki zapewniające całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, określone w art. 67 i 69 ustawy o pomocy społecznej – w zakresie, w jakim zużywają ciepło na potrzeby podstawowej działalności;
13. rodzinne domy pomocy, o których mowa w art. 52 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej, albo mieszkania chronione, o których mowa w art. 53 tej ustawy – w zakresie, w jakim zużywają ciepło na potrzeby podstawowej działalności;
14. centra integracji społecznej, o których mowa w art. 3 ustawy o zatrudnieniu socjalnym – w zakresie, w jakim zużywają ciepło na potrzeby podstawowej działalności;
15. kluby integracji społecznej, o których mowa w art. 18 ustawy o zatrudnieniu socjalnym – w zakresie, w jakim zużywają ciepło na potrzeby podstawowej działalności;
16. warsztaty terapii zajęciowej w rozumieniu art. 10a ust. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych albo zakłady aktywności zawodowej, o których mowa w art. 29 ust. 1 tej ustawy – w zakresie, w jakim zużywają ciepło na potrzeby podstawowej działalności;
17. organizacje pozarządowe w rozumieniu art. 3 ust. 2 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie albo podmioty, o których mowa w art. 3 ust. 3 tej ustawy – w zakresie, w jakim zużywają ciepło na potrzeby działalności pożytku publicznego;
18. spółdzielnie socjalne w rozumieniu art. 2 ustawy o spółdzielniach socjalnych – w zakresie, w jakim zużywają ciepło na potrzeby podstawowej działalności.]

Ten obszerny katalog ma charakter zamknięty i nie może być rozszerzony o inne podmioty. Ustawodawca nie określił bowiem w przepisach usrnźc legalnej definicji podmiotu wrażliwego, lecz bardzo szczegółowo wymienił podmioty, które zaliczają się do tej kategorii.

Trzeba również pamiętać, że dodatek może być przyznany tylko tym podmiotom wrażliwym, które mają siedzibę oraz miejsce prowadzenia działalności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Wnioskowanie o dodatek

Postępowanie o przyznanie dodatku jest wszczynane na wniosek podmiotu wrażliwego podpisany przez osobę uprawnioną (lub osoby uprawnione) do reprezentowania go na zewnątrz. Taka konstrukcja przepisów oznacza, że dodatek nie może być przyznany z urzędu.

Należy podkreślić, że informacje przedstawione we wniosku o wypłatę dodatku podaje się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.

Szczegółowy wzór wniosku o wypłatę dodatku określił Minister Klimatu i Środowiska w rozporządzeniu z dnia 20 września 2022 r. w sprawie wzoru wniosku o wypłatę dodatku dla niektórych podmiotów niebędących gospodarstwami domowymi z tytułu wykorzystywania niektórych źródeł ciepła.

Wniosek składa się w gminie właściwej ze względu na miejsce siedziby podmiotu wrażliwego. Można to zrobić:

1. na piśmie lub
2. za pomocą środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną.

W przypadku wyboru drugiej z wymienionych form wniosek należy opatrzyć kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym.

Wniosek o wypłatę dodatku należy złożyć do 30 listopada 2022 r. Niedotrzymanie tego terminu będzie skutkować pozostawieniem wniosku bez rozpoznania.

[…]

Arkadiusz Sputowski
Autor jest audytorem wewnętrznym (lic. MF 134/2004), długoletnim pracownikiem służb podatkowych państwa i jst, doświadczonym wykładowcą i trenerem.