W praktyce pojawia się kilka różnie interpretowanych kwestii związanych z ujęciem wartości niematerialnych w księgach rachunkowych i w sprawozdaniu finansowym. Wątpliwości dotyczą między innymi tego:
- czy do wartości niematerialnych i prawnych można zaliczać umowy, które pozwalają korzystać z licencji i praw autorskich przez okres jednego roku i są odnawiane w kolejnych latach;
- jakie elementy tworzą wartość początkową wartości niematerialnych i prawnych;
- jak ustalać wartość praw autorskich;
- jak ująć w księgach rachunkowych i/lub sprawozdaniu finansowym:
- nakłady zwiększające funkcjonalność oprogramowania;
- oprogramowanie i inne technologie wytworzone we własnym zakresie (czy można je uznać za koszty prac rozwojowych);
- wartości niematerialne i prawne w trakcie realizacji, czyli nieprzyjęte do używania do dnia bilansowego;
- usługi dostępu w chmurze (zwłaszcza gdy ich świadczenie jest objęte licencją na podstawie umowy);
- jak określić datę rozchodu wartości niematerialnych i prawnych;
- w jakim terminie i w jaki sposób dokumentować inwentaryzację takich aktywów.
Do wymienionych kwestii i wielu innych problemów odnieśli się autorzy projektu krajowego standardu rachunkowości poświęconego wartościom niematerialnym i prawnym. Jest on dostępny na stronach internetowych Ministerstwa Finansów i podlega konsultacjom publicznym do 30 września (tinyurl.com/ksr-wnip). Warto się zapoznać z tym dokumentem i korzystać z możliwości wpływu na jego treść. Powinny to zrobić przede wszystkim te jednostki, które dostrzegają w praktyce problemy nierozstrzygnięte w projekcie.
Bożena Rudnicka
doktor nauk ekonomicznych, specjalistka z zakresu rachunkowości budżetowej